Paddenstoelen tegen herfstdepressie

Er ligt een depressie boven Nederland, zegt de weerman. Joh. Ik sleep me af en toe naar het landje om tussen de buien door de boel onkruidvrij te houden. Vooruit dan maar, een uurtje dan. Er is altijd wel iemand om lekker tegenaan te klagen, er worden zaden en plantjes weggegeven en adviezen gedeeld, en met de lucht klaart ook het humeur wonderwel op. Even dat laatste bedje ook nog dan maar, we zijn er nu toch. En zo kan het gebeuren dat als ik weer naar huis fiets, de boel redelijk aan kant is. Op een regenachtige dag plunderen we de container van de plaatselijke tapijtlegger zodat ik straks in elk geval de kleurigste paden van het hele complex heb. En boven de kletsnatte bakjes moedig ik de zaailingen aan: ‘Groeien jongens, straks mogen jullie verhuizen’. Vergeet de Prozac, neem een moestuin. En reken af met die herfstdepressie door paddenstoelentaartjes te bakken.

Ingrediënten voor 2 personen:
6 plakjes hartige taartdeeg (vriezer)
Voor de vulling:
2 portobello’s
1 klein uitje fijngesnipperd
1 teen knoflook
3 eieren
1 bekertje zure room
1 tl kruidenbouillonpoeder
1 bosje peterselie
6 plakjes boerenkaas
Voor de garnering:
Tuinkers en veldsla
En verder nodig:
Mini quichevormpjes (bv via Baktotaal Bouwhuis)

Aan de slag!
Laat de plakjes hartige taartdeeg ontdooien. Snijd de portobello’s in plakken, bewaar uit elke portobello 3 mooie plakken uit het midden (met steel). Snijd de andere plakken in blokjes. Bak in een klein beetje olijfolie het uitje tot het glazig is en voeg daarna de portobelloblokjes en de knoflook toe. Bak even tot de portobelloblokjes een beetje zacht worden (niet te). Laat dit mengsel iets afkoelen.
Kluts de eitjes en de zure room in een kom. Voeg de bouillonpoeder toe. Hak de peterselie fijn en doe bij het mengsel. Voeg ook het gebakken portobello-uimengsel toe. Vet de bakvormpjes licht in en bekleed ze met het deeg. Prik de bodem een paar keer in met een vork. Leg op elke bodem een plakje kaas. Doe dan het eimengsel erop. Verdeel gelijk over alle vormpjes. Bak in ongeveer 20 minuten goudbruin en gaar. Bak de mooie portobelloplakken in wat olijfolie goudbruin, voeg op het laatst eventueel nog een teentje knoflook toe. Bestrooi met wat zout en peper. Leg op elk taartje een paddenstoel. Garneer met wat tuinkers. Serveer met (veld)sla met een mosterddressing.

De zon op je bord

Groeizaam weer, zei Gerrit Hiemstra. Dat was het, in de moestuin, maar dan vooral voor het onkruid vooralsnog. Want de kleine ieniemienie plantjes die schuchter in de kweekbakjes naar boven komen, durf ik nog niet uit te planten. Mijn Turkse buurman, die elke dag op de tuin is, heeft een zelfgemaakte kas, en daarin is het al tropisch. Er staan bijzondere slaplantjes, en cherrytomaten, komkommers en paprika’s. Hij deelt ervan, met gulle hand. In ruil beloof ik hem nu al dahlia’s, voor zijn vrouw, en dan kijkt hij licht meewarig naar mijn onkruidlapje met zo’n blik van: zie jij maar eerst dat je de boel aan de praat krijgt… Komt goed mensen, en nu het nog af en toe zo regent kook ik gewoon de zon op tafel met deze kruidig gevulde puntpaprika’s. Wij aten er een salade bij. Wil je nog meer substantie dan zijn sperzieboontjes of falafel ook een goeie optie.

Ingrediënten (voor 2 personen)
2 puntpaprika’s
150 gram parelcouscous
½ ui
1/3 courgette in piepkleine blokjes
2 el olijfolie
1 tl gerookt paprikapoeder
1 tl gemalen komijn
paar takjes munt (helft van de blaadjes fijngesneden)
Geitenkaasbolletjes of een verkruimeld stukje zachte geitenkaas

Voor erbij: 1 citroen in dunne plakjes
Aan de slag!
Kook de parelcouscous volgens de aanwijzing op de verpakking. Meng met het fijngesneden uitje, de courgette, olie, kruiden en de fijngesneden munt (hou wat mooie blaadjes achter. Maak op smaak met zout en peper. Roer voorzichtig de geitenkaasbolletjes erdoor.
Verwarm de oven op 200 graden. Snijd de puntpaprika’s overlangs door, verwijder de zaadlijsten (laat het steeltje zitten. Vet een ovenschaal licht in en leg de paprika’s erin. Schep de vulling erop. Zet de schaal een kwartier in de hete oven. Serveer met wat schijfjes citroen.

De eerste oogst van het land(je)

Je moet er even doorheen kijken. Dat zegt een makelaar altijd, als ‘ie je rondleidt in een totaal verwaarloosd huis. Voor mensen met fantasie op volle toeren zoals ik geen enkel punt. Zo heb ik al eens dol van verliefdheid een plaat asbest, een lekkende dakkapel en jute bedrading genegeerd omdat ik alleen maar oog had voor glas-in-lood en een granitovloer (met scheur). Kwam goed, want de vonk was er, en die bleef.
Diezelfde roze bril heb ik nu weer op, want ik ben sinds januari de trotse eigenaar (nou ja, huurder) van een landje. De hele wereld ziet kweekgras, en paardenbloemen, en een massa werk, maar ik droom er al vazen vol dahlia’s op, en van die lekkere spekbonen, en zoete frambozen. Het spitten sneeuwde dat enthousiasme even onder en ook de kou hielp niet mee, maar gelukkig schoot mijn lief voor het eerste te hulp en de kou bood weer mogelijkheden om met de Ipad op schoot veel te veel bloemzaden te bestellen (waardoor mijn Turkse buurman op de tuin nu denkt dat ik bloemist ben, dat laat ik maar even zo). Als je nog bijna niks kunt in de tuin, is er één ding wat alvast wel lukt, en dat is spinazie. Zaaien voor dummies is dat, met zaden die je niet met een loep hoeft te zoeken en de fijne hebbelijkheid dat ze snel en massaal kiemen. In het groentekrat zit ‘ie deze week ook, voor als je geen tuin hebt., of simpelweg geen zaailust.

Ovenschotel met spinazie, vega-gehakt en zoete aardappel

Ingrediënten (voor 2 personen):
600-700 gram verse spinazie
Scheutje olijfolie
Vegetarisch gehakt
1 grote ui of 2 kleine (gesnipperd)
2 tenen knoflook (geperst)
1 a 2 tl sambal oelek naar smaak
Zongedroogde tomaatjes (ongeveer 6) in reepjes
2 grote zoete aardappels
1/2 blokje fetakaas
Aan de slag!
Was de spinazie goed en laat met aanhangend water even koken tot het slinkt. Laat uitlekken in een vergiet en strooi er zout naar smaak over. Doe onderin een ingevette ovenschaal. Bak het vegetarische gehakt met de gesnipperde ui en de geperste knoflook even goed aan. Voeg de sambal toe en de in reepjes gesneden zongedroogde tomaatjes. Bak nog even mee tot de ui glazig is. Verdeel dit mengsel over de spinazie. Schil de zoete aardappel en snijd in blokjes, kook in ongeveer 10 minuten met wat zout gaar. Pureer en strijk de puree over het gehakt. Prak de feta op een schoteltje en strooi over de puree. Zet de schotel een kwartiertje in een voorverwarmde oven op 200 graden als alles nog een beetje warm was, anders tien minuten langer. (en als je ‘m een dag van tevoren maakt en in de koelkast hebt bewaard laat dan eerst een uurtje op temperatuur komen op het aanrecht)

Frittata met zoete aardappel, venkel en feta

Dat was lekker! Geïnspireerd door de coverfoto van Allerhande maakte ik deze in mijn Domo, een soort pizzapan. Maar in een gewone hapjespan gaat het ook prima.
Ingrediënten voor 2 personen
2 zoete aardappelen in blokjes
1 venkelknol in stukjes
1 gesnipperde ui
1 bosje peterselie (fijngehakt)
2 tenen geperste knoflook
2 el olijfolie
zout en peper
4 eieren
Scheutje melk
Half blokje fetakaas
Aan de slag!
Verhit de olie in de hapjespan of Domo. Doe de groente erin en bak zo’n 15 minuten (schep tussendoor even om). Klop de eieren los met wat melk en zout/peper. Op de groenten gieten met het verbrokkelde halve blokje fetakaas. Deksel op de pan en nog ongeveer 5 min bakken tot de frittata mooi gaar is en de kaas gesmolten. Serveer met een groene salade en evt wat stokbrood.

Venkelpasta tegen hormonenblues

Toen ik nog jong en onbezonnen was, liep ik stage bij de krant. Overal werd je op afgestuurd, en ik vond alles prachtig. Niet gehinderd door enige voorkennis of levenservaring had ik ook overal direct een mening over, een eigenschap die in de journalistiek erg op prijs wordt gesteld maar waarvoor je je later in retrospectief nog flink kunt generen. Zo heb ik snoeihard commentaar geleverd op de hulpgroep Vrouwen In De Overgang, alwaar ik verslag moest doen. Grote flauwekul leek me dat: je wordt niet meer ongesteld en er hangen geen kleine kinderen meer aan je rokken, hoe moeilijk kon het zijn.
Karma is een bitch, daar kom je vanzelf wel achter. Want zonder iedereen met de akelige details te vermoeien: de overgang, dat is een fase waarin je overal haar krijgt waar het niet hoort, je soms wel drie keer daags wilt douchen en op een ochtend is ineens je taille verdwenen. Tijd voor troostvoer dus, maar dan weer geen chocola of kroketten, want daar krijg je spijt van en dan moet je weer heel hard huilen door dat hele hormonencircus. Pasta! Volkoren als je verstandig bent, lekkere wit als je je dag niet hebt. Dit recept bevat een massa groente en is vegetarisch op drie kleine ansjovisfiletjes na. Vind je dat ook zielig, dan laat je ze gewoon weg: de olijven en Parmezaanse kaas geven umami genoeg..

Ingrediënten voor 4 personen:
300 tot 400 gram pasta (ik nam linguini)
3 ansjovisfilets met aanhangende olie
2 venkelknollen
1 rode puntpaprika
1 grote ui of 2 kleine
1 teen knoflook geperst
1 a 2 theelepels kruidenbouillonpoeder
1 fles sugocasa (die van de Lidl is prima)
1 bosje peterselie
25 zwarte olijven zonder pit
Voor erbij:
Geraspte Parmezaanse kaas (zelf raspen, veel lekkerder!)

Aan de slag!
Snijd de venkelknollen in stukjes, bewaar wat van de mooie veertjes bovenop. Snipper de ui en snijd de paprika in stukjes. Snijd de ansjovisfilets in kleine stukjes en bak in een hapjespan met iets olijfolie heel zachtjes tot ze wegsmelten. Bak ui, paprika, venkel en knoflook even lekker mee. Voeg dan de fles tomatensaus en bouillonpoeder toe, roer om en doe het deksel op de pan. Laat ongeveer 15 minuten zachtjes pruttelen. Snijd intussen de olijven in ringetjes en hak de peterselie. Kook de pasta in ruim water beetgaar. Roer peterselie en olijven door de saus (houd evt wat achter om te garneren). Maak op smaak met versgemalen peper. Serveer er de Parmezaanse kaas bij

Mexicaanse bonensoep met soort van guacemole

Het studerende bonuskind kwam thuis. Een beetje brak, zo hoort dat ook. Hij was vorige winter bij mij in de leer, om te koken, maar de culinaire ambitie is al vroeg in duigen gevallen omdat er meiden in het studentenhuis zijn die dat veel beter kunnen dan hij. So far voor het feminisme. Hij wast af, bezweert hij mij, dat dan weer wel. En bovendien heeft hij de charme van zijn vader: één zo’n scheve glimlach en die komt overal mee weg.
Dit kind is van de soep. Oma’s soep van schenkel, kippensoep van een soepkip, erwtensoep met ribbetjes. Maar deze vegetarische soep lust hij ook, want hier hoort de lievelingssnack bij van heel veel tieners: tortillachips met salsa en kaas uit de oven. Ik verstopte er een massa groente in, om weer wat kleur op de wangen te krijgen na al dat doorhalen. En maakte er een simpel soort van guacemole bij (ik zeg meteen simpel en soort van, want voor je het weer heb je de avocado-inquisitie achter je aan. Laatst maakte ik een soort van roti met tortilla’s, superlekker, daar ging ook meteen een bataljon rotipolitie op los. Mensen vervelen zich, laten we het daar maar op houden).
Affijn, deze soep is lekker pittig en gebonden met tortilla-chips, een idee dat ik ooit in een recept van Sylvia Witteman zag. Ik heb haar soep aangevuld met veel kleurige groenten, want de kleur van de bonensoep zelf is nogal saai. Coronabiertje erbij lijkt mij wel toepasselijk nu…ook als je niet studeert.

Voor 4 personen.
Olijfolie
1 ui
3 tenen knoflook
2 blikken gepelde tomaten (à 400 g)
2 blikken kidneybonen (à 400g)
1 prei
1 courgette
1 rode paprika
1 klein blikje maïs (150 g)
1 liter bouillon van kruidenbouillontabletten
1 tl sambal
1 tl djinten (gemalen komijn)
1 zak tortillachips neutraal
1 rijpe avocado
2 el Turkse of Griekse yoghurt
100 g geraspte kaas (belegen of komijn)
• Snijd de ui in grove stukken en 1 teen knoflook in plakjes. Fruit in een kookpan in een scheut olijfolie (niet te bruin) en bak de sambal even mee. Doe de komijn, de tomaten met sap en de helft van de kidneybonen erbij (plus alle vocht uit de twee blikjes). Voeg de bouillon toe.
• Haal 75 gram chips uit de zak en verkruimel boven de soep. Laat een kwartiertje zachtjes koken en pureer. Maak op smaak met zout en peper. Voeg de resterende kidneybonen toe en warm goed door.
• Snijd de prei, paprika en courgette fijn. Bak beetgaar met een geperst teentje knoflook. Voeg de uitgelekte mais toe. Doe driekwart van deze kleurige groenten in de soep.
• Pureer de avocado met de yoghurt en het laatste teentje knoflook. Maak op smaak met zout en peper. Doe de rest van de chips in een ondiepe ovenschaal en bestrooi met de kaas. Laat even smelten onder de grill.
• Schep de soep in koppen en doe bovenin elke kop een schepje kleurige groenten. Serveer met de warme chips en de avocadosaus. Soep over? Prima in te vriezen.

Linzensoep in de lentetuin

Hieperdepiep, mooi weer! En een vrije dag, dus hop, op de kop de tuin in. De ledematen zijn nog stram en dat Coronarolletje zit in de weg bij het bukken, maar dat mag de pret niet drukken. Ondanks de frisse wind lunchen we buiten. Daar hoort soep bij, omdat het zo makkelijk weglepelt en stiekem ook omdat het lekker warm is, als je zo stilzit. Deze soep kan je rustig een dag van tevoren maken en dan zachtjes opwarmen, dan hoef je er alleen op het laatst nog maar de spinazie en tomaat door te roeren, krijgt de boel ook nog een beetje kleur. Ik serveerde er mini-naanbrood bij, dat kun je snel even opwarmen in de airfryer. Genoeg vulling om weer een paar uur op te tuinieren en meteen een bak groente binnen voor je weerstand. En doorrrrr!

Ingredienten:

250 gram rode linzen
250 gram verse spinazie (of wat meer, naar smaak)
1 grote ui
1 winterpeen
4 stengels bleekselderij (bewaar wat blaadjes)
1 flinke teen knoflook of 2 kleintjes
1 laurierblad
800 ml water
1 groentebouillontablet
2 tl ras el hanout (ik gebruik deze)
4 trostomaatjes
Olijfolie
Zout en peper

Aan de slag!
Hak de harde groenten in stukjes (tomaten en spinazie nog even niet). Bak aan in wat olijfolie met de geperste knoflook en de ras el hanout (nu ruikt je keuken naar een Marokkaanse bazar, heerlijk). Spoel de linzen in een zeef en voeg toe. Doe het water, het laurierblad en de bouillontablet erbij en breng aan de kook. Laat een half uurtje zachtjes koken (pas op voor aanbranden, het wordt dik). Was de spinazie en laat in een wok even slinken. Laat uitlekken in een vergiet. Snijd de tomaat in kleine blokjes en roer met de spinazie door de soep. Voeg als het te dik is wat water toe en maak op smaak met zout en peper. Strooi de bleekselderijblaadjes erop. Serveer met (naan)brood.

Veldsla met stoofpeer en geitenkaas

Ingrediënten:
Veldsla
3 stoofpeertjes
Zachte geitenkaas
Handje pecannoten
Voor de dressing:
1 el kookvocht van de stoofpeertjes
1 el olijfolie
Witte wijnazijn naar smaak (begin met een dessertlepel)
1 tl grove mosterd

Aan de slag!

Roer de ingrediënten voor de dressing door elkaar. Leg de veldsla in een schaal. Snijd de peren in partjes en leg ze mooi op de salade. Brokkel de geitenkaas erover en leg de nootjes erop. Besprenkel met de dressing. Lekker als lunch of voorgerecht, met landbrood.

Curry met zoete aardappel en bloemkool

Eens in de zoveel tijd doe ik aan de lijn. Als ik de striemen van mijn spijkerbroek nog zie als ik al een half uur in bad lig, bijvoorbeeld. Nu ik almaar thuis werk, draag ik travelbroeken, en die werken helemaal niet mee aan dat normale nu-wordt-het-toch-echt-te-gek proces. Maar de vaccinaties komen eraan, de wereld gaat weer langzaam open, je kan toch kwalijk eeuwig blijven rondhobbelen in zo’n veredelde joggingbroek. Aan de lijn dus, maar hoe?
Ik sprak mensen die nu door de brievenbus konden, alleen door brood af te zweren en kruimige piepers te vervangen door zoete aardappels. Enthousiast ging ik koolhydraatarm aan de kook, maar aan die zoete aardappels kon ik niet wennen. Ja, wel aan zoete aardappelfriet met een klodder mayo en een Paaseitje na, maar dat was het idee natuurlijk niet. En in de stamppot vond ik die oranje dingen veel te zoet, brrr. De gein is dat je die zoete aardappels dus niet als aardappels moet behandelen, maar er wat anders mee moet doen. Er een spicy curry van maken bijvoorbeeld. Ik strooide er cashewnoten over en maakte er rijst bij en dikke knoflookyoghurt met courgettes, wat natuurlijk weer in geen enkel dieet paste maar wel ontzettend lekker was. Na de volgende persconferentie begin ik, beloofd.

Ingrediënten voor de curry (4 personen)
1 el olijfolie
2 grote zoete aardappels
Halve bloemkool in roosjes
1 ui
1 grote teen knoflook
1 aubergine
2 tl tot 1 el garam masala afhankelijk van hoe kruidig je ’t wilt (neem een lekkere, bijvoorbeeld deze van Jonnie Boer)
2 cm gember
1 pakje kokosmelk
2 tomaten
1 kopje diepvriesdoperwtjes, net ontdooid
Voor het garneren:
1 bosje koriander fijngehakt
2 handjes cashewnoten grof gehakt

Voor de courgetteyoghurt:
1 kleine courgette
1 teen knoflook
Skyr of Griekse yoghurt
1 el olijfolie

Maak eerst de courgetteyoghurt: Snijd de courgette in piepkleine blokjes. Bak in een hapjespan in de olijfolie beetgaar met de geperste knoflook. Doe nog warm in de Skyr of yoghurt en roer om, breng op smaak met zout en peper.
Schil de zoete aardappel en snijd in blokjes. Snipper de ui, snijd de aubergine en tomaten in blokjes en de gember in 4 stukjes. Verdeel de bloemkool in roosjes. Verhit weer wat olie in de pan. Bak eerst de aardappelblokjes even aan, voeg dan bloemkool, ui, aubergine, gember en knoflook toe en bak al omscheppend aan. Bak de garam masala even mee en schenk er dan de kokosmelk bij. Maak op smaak met zout. Doe het deksel op de pan en stoof in ongeveer een kwartier gaar. Verwarm de laatste paar minuten de doperwtjes en tomaat mee. Bestrooi voor het serveren met koriander en cashewnoten. Serveer met pandanrijst.

Tip: Deze curry is met allerlei groenten lekker, al vind ik bloemkool en zoete aardappel wel een must. Snijd de groenten wel zo dat alles tegelijk gaar is, zachte groenten grover dan de harde dus.

Pesto van winterpostelein (posto dus)

De zakjes zaad voor de moestuin zijn binnen. Maar wijsheid komt met de jaren en één zwalow maakt nog geen zomer dus wacht ik nog even. Ik heb net wat te vaak bengelige zaailingen bibberig in hun bedjes gezet, waar ze al gauw werden opgevreten door slakken, of verpletterd door de laatste hagel. Op mijn handen zitten dus. Maar toen de sneeuw uit mijn moestuinbakken was verdwenen, piepte er wel spontaan al wat groens tevoorschijn: winterpostelein. Dat is typisch zo’n groente om de ‘hungry gap’ te overbruggen: de periode waarin kool en knol je de oren uitkomen en je alleen nog maar verlangt naar fris en groen. Winterpostelein is zo’n fris blaadje.
Je zaait het in augustus, september op lichte (zand)grond (goed bemest) en je kan de hele winter oogsten. Zelfs echte kou kan deze bikkel niet klein krijgen, maar als je echt op safe wilt spelen zaai je ‘m in een tunneltje of koude bak. Van elk plantje kun je meerdere malen snijden, als je het hart maar intact laat.
Wie geen moestuin heeft, vindt postelein vaak in het biologische groentekrat of op een boerenmarkt. Omdat het zo teer en kwetsbaar is, kunnen supermarkten er niks mee: die hebben liever groenten waar je ongestraft mee kan rondsmijten en die niet al na een dag of twee verleppen. Als je winterpostelein koopt of plukt, is het trouwens nog best een paar dagen goed te houden door het in een grote afsluitbare bak in de koelkast te zetten met een licht vochtig vel van een keukenrol op het groen.
Van postelein kan je lekkere salades maken, of rauw door puree stampen, maar er is ook nog wel wat leukers mee te doen. Er ‘’pesto’’ van draaien bijvoorbeeld. Niet met basilicum en pijnboompitten, maar met postelein en walnoten. Posto dus. Er kan Parmezaanse kaas in, maar als in de koelkast nog een stukje Pecorino rondslingert, of harde geitenkaas, dan wordt het daar ook helemaal niet viezer van. Hèhè, eindelijk een beetje lente op je bord…


Postelein-pesto
Benodigdheden
200 g postelein
75 g walnoten
150 g pittige geraspte kaas bv Parmezaan of Pecorino
2 teentjes knoflook, gepeld
1 dl goede olijfolie
Bereiding
De postelein goed wassen en droogslingeren in de slacentrifuge. In de keukenmachine doen met de walnoten (die eerst even in een droge koekenpan roosteren), de kaas en de knoflook.
Even kort laten draaien tot alles nog niet té fijn is. Olie toevoegen en paar keer met de pulse-knop malen. Laat kort meewarmen met pasta, bv. tagliatelle, en maak op smaak met zout en peper.
Lekker met een tomatensalade.